Verklaring doorstroomtoets

21 februari 2025

Verklaring namens de schoolbesturen SaKS en Spaarnesant:

Op 18 februari 2025 heeft de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap aan ons een spoedaanwijzing opgelegd als bedoeld in artikel 153a van de Wet op het primair onderwijs (WPO). Op grond van de spoedaanwijzing dienen wij een aantal maatregelen te treffen. Een van de maatregelen is dat wij uiterlijk 7 maart 2025 de doorstroomtoets alsnog moeten afnemen bij alle leerlingen in het laatste jaar van onze vier basisscholen. 

Op 10 februari jl. heeft de Staatssecretaris het voornemen tot het opleggen van een spoedaanwijzing aan ons gezonden. Wij hebben vervolgens slechts drie dagen de tijd gekregen, tot en met 14 februari, om onze reactie op dit voornemen te geven. Wat ons betreft was dat een veel te korte tijd om goed te kunnen reageren.

Wij zijn als besturen geschokt door de spoedaanwijzing. Een spoedaanwijzing is het zwaarste middel dat de Staatssecretaris kan inzetten. Op grond van de wet mag de Staatssecretaris een spoedaanwijzing alleen opleggen in het geval van een wezenlijk vermoeden van wanbeheer. Het raakt ons diep dat wij dit stempel krijgen opgedrukt.

Als besturen zetten wij ons met onze scholen iedere dag in voor het verzorgen van kwalitatief hoogwaardig onderwijs. Wij hebben daarbij een verantwoordelijkheid voor de optimale ontwikkeling van onze kinderen. De bezwaren tegen de doorstroomtoets zijn niet nieuw en deze hebben wij – en ook anderen – reeds geruime tijd geleden aangekaart bij de inspectie en bij de Staatssecretaris. Wij hebben deze bezwaren steeds grondig onderbouwd met ervaringen uit de praktijk en uit de wetenschappelijke literatuur.

Dat wij nu ineens beticht worden van een vermoeden van wanbeheer, omdat wij ouders en kinderen een overwogen keuze bieden, waar een groot aantal van hen gebruik van heeft gemaakt, is niet alleen onbegrijpelijk maar ook onterecht. Het raakt ons zeer zo te worden weggezet. 

De Staatssecretaris heeft er daarbij voor gekozen het allerzwaarste dwangmiddel te gebruiken. Daarmee verplicht zij ons alsnog uiterlijk 7 maart a.s. de doorstroomtoets bij alle leerlingen af te nemen. Hierdoor zien wij ons helaas genoodzaakt met juridische middelen tegen de spoedaanwijzing in het geweer te komen. Wij zien dan ook geen andere mogelijkheid dan deze spoedaanwijzing juridisch aan te vechten.  

Tot slot: wij hebben in de eerste plaats de bedoeling om een inhoudelijk voor ons zeer zwaarwegend thema aan te kaarten, wat ons op andere wijze steeds niet is gelukt. De omstandigheid dat wij door medewerkers van de Staatssecretaris zijn uitgenodigd voor een inhoudelijk gesprek, is fijn en wij zullen dat gesprek zeker aangaan. 

Voor nu zullen wij ons onthouden van verdere communicatie.

Het bestuur van SaKS en Stichting Spaarnesant,  

Anne Bruggeman, Marten Elkerbout en Annette Wolthers

Over de doorstroomtoets